Als je het mij vraagt is hun beider kenmerk de visie op het simpele alledaagse waar wij te weinig bij stilstaan. Neem nu het zinnetje “Ik ben anders net als jij”. Het is van Wim, maar het zou ook van Bert kunnen zijn. Eigenlijk is het van geen van tweeën. Wim heeft het ‘geleend’ van Sien, een belangenorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Hij werd getroffen door de kracht van deze zes woordjes die samen een prachtig zinnetje vormen. Hoe je dat interpreteert, ligt aan de rustpauze die je neemt ofwel waar je de komma denkt die er niet staat.

Ik zou zo graag in deze column mijn bewondering uitspreken voor Wim Daniëls die vijf jaar stadsdichter van Helmond was en, hoewel hij nooit in Helmond heeft gewoond, in 2015 Helmonder van Jaar werd. Maar het mag niet. De weblog van Helmond wil alleen onderwerpen publiceren die over onze stad of onze stadsgenoten gaat. Oké, dat snap ik. De vraag is echter wanneer ben je Helmonder?

Onze stad is oud, heel oud. Van een simpele nederzetting transformeerde Helmond tot wat het nu is: een stad met een oppervlakte van ruim 54 km² op weg naar 94 duizend inwoners. De uitbreiding van de oppervlakte is grotendeels te danken aan de annexatie in 1968 van Stiphout, delen van Mierlo en Deurne en een stukje Bakels grondgebied. Later heeft Helmond nog geprobeerd Aarle-Rixtel (de geboorteplaats van Wim Daniëls) in te pikken, maar dat is niet gelukt. “Ale blie” riepen de inwoners daar in koor waarna zij kozen op te gaan in de nieuwe gemeente Laarbeek. Het zou me niet verbazen als Wim destijds een verbale bijdrage in deze strijd heeft geleverd. Maar dat terzijde. Of de nieuwbakken Helmonders in 1968 zo blij waren met hun transfer betwijfel ik. Met enige regelmaat zie ik in de media nog steeds de benaming “Stiphoutenaren” verschijnen. Opmerkelijk trouwens want het merendeel van deze mensen is na de annexatie in onze stad komen wonen!

De inwonerscijfers van Helmond melden dat 30% van de stadsgenoten van buitenlandse komaf is. Toch wonen velen van hen al bijna het hele leven hier. Zijn ze daarmee Helmonder? Een goede vriend met vele verdiensten voor onze stad, hier geboren uit buitenlandse ouders, vindt van wel. Toch wordt hij nog steeds als outsider neergezet en dat doet hem pijn!

In juni 1963, riep de Amerikaanse president John F. Kennedy over de muur de Berlijnse bevolking toe “Ich bin ein Berliner”. Een opmerkelijke morele opsteker voor de inwoners aan de westkant van de stad die toen nog leefden in de terreur van de DDR. Kennedy, die waarschijnlijk nog nooit één voet in Duitsland had gezet, toonde zich één met hen en dat werd destijds zeer gewaardeerd! Het maakte niet uit waar hij geboren was of waar hij woonde.

Het blijft lastig precies te definiëren wanneer je Helmonder bent. De geboorte- of woonplaats bieden geen eenduidig criterium dat de lading dekt. Het antwoord op de vraag is subjectief. Kenmerken over echte Helmonders zijn er genoeg. De meeste zijn gebaseerd op gevoel. Dat brengt me terug op het geleende zinnetje van Wim Daniëls. De strekking wordt bepaald door de emotie die je in de uitspraak legt. Dat geldt ook voor het antwoord op de vraag wanneer je een Helmonder bent. Het is maar hoe je je voelt!

Hanneke Hegeman