3reacties

“Cruyff gedroeg zich behoorlijk bleu”

Als ‘voorgerecht voor de carnaval’ plaatste de weblog vorige week woensdag een foto op Facebook waarop Johan Cruyff te bewonderen is. De Amsterdamse voetbalgrootmeester vierde in 1968 namelijk carnaval in ´t Helmondse. Dit deed hij samen met onze eigen voetbalgrootmeester Willy van der Kuijlen.
De foto van het duo kreeg veel blijken van waardering en een aantal Helmonders kwamen met voor ons onbekende feiten. Aike Martens schreef iets waar direct ons oog op viel. Hij interviewde bij de S.O.F. op de Steenweg 12 Johan Cruyff! Dit mag je gerust een skôn stukske Helmondse journalistieke geschiedenis noemen.

We vroegen de gewezen amateur-journalist of we hem mochten interviewen, Aike ging direct overstag. Enkele dagen later zat de weblog bij hem op de tweezitsbank in Brouwhuis. Na het voorgerecht vorige week woensdag, vandaag op Aswoensdag het toetje.

Martens interviewde de Amsterdamse wereldster in spé voor schoolkrant De Toekomst van de destijds in de Molenstraat gevestigde Levensschool. De Levensschool was een instituut na de middelbare school waar de leerlingen 1 dag per week naartoe gingen. Ze hadden er vakken als Handenarbeid, Koken en Sport. Huiswerk werd er niet gegeven. Een school waarbij vrije geesten de ruimte kregen. “De fijnste waar ik op heb gezeten.” Daar kwam hij terecht na zijn periode op het VGLO (Voortgezet Gewoon Lager Onderwijs) aan de Wethouder van Wellaan.

Aike werd geboren in de Drietipstraat in de Helmondse Binnenstad en is inmiddels 72 jaar. Hij ging voor de schoolkrant schrijven omdat hem dit ‘wel leuk leek’. “Verder kreeg je bij iedere vergadering een bakske koffie en een stukske speculaas. Daar zou je het alleen al voor doen hahaha.” Martens is later niet de journalistiek ingegaan. Hij werd dakdekker bij Koolen op de Tussendijk en Heesmans op ´t Hout. “Het mooiste beroep dat ik gedaan heb, ’t jukt nog steeds.” Later werkte hij bij Van Dam Vouwkartonnage, Modexpress en Fashionwheels (later weer bekend als Modexpress).

Op carnavalszaterdag 24 februari 1968 ging Martens naar het carnavalsbal van HVV. De hoofdredacteur van de schoolkrant had ervoor gezorgd dat de piepjonge journalist Johan Cruyff mocht interviewen. Waarom viel de keuze op hem? Waarschijnlijk omdat hij geen schroom kent, ook al zijn het bekende Nederlanders. Het carnavalsbal in de S.O.F. (Society Of Friends, later kwam daar discotheek Hot News en.nu zit er Intersport Gunneman) vond plaats in de zaal achter, Aike moest wachten in het café voor.
Na een poos verliet Cruyff de zaal en liep linea recta de voordeur uit. Raar, want hij had beloofd dat de jonge scholier hem mocht interviewen. Iemand liep hem achterna en de Amsterdammer keerde daarom op rasse schreden terug. Martens interviewde hem in de hal van het café, het interview duurde slechts enkele minuten. “Ik stelde hem 10 vragen waarop hij in feite alleen maar ja of nee zei.” Aike vervolgt, “Cruyff voelde zich duidelijk een vreemde eend in de bijt. Hij had deze keer niet het hoogste woord. Sterker nog, hij gedroeg zich behoorlijk bleu.”

Een apart verhaal, zeker gezien het feit dat de sfeer uitbundig was. En in het bijzijn van Wim Suurbier en Willy van der Kuijlen kreeg hij ook nog een onderscheiding van Prins Martien den Uurste van ’t Bölleke, de carnavalsvereniging van HVV. Jolanda Zwanenberg (dochter van Prins Martien) kwam op Facebook met de bewijsfoto. Jolanda vermeldde het boek Boem waarin de maestro dat krantenknipsel volgens haar benoemt.
Volgens de krant was dat op de carnavalszondag, Aike weet dat het op zaterdag was. Want die dag deed hij in de S.O.F. het interview. En zondagavond leverde hij de kopij voor het artikel in. “Ondanks dat het natuurlijk een interview van niks was, moest ik er toch een artikel van zien te maken.”

De schoolkrant viel daarna op de mat en wat bleek? Het artikel over Johan Cruyff stond er niet in. Aike vroeg om opheldering en wat bleek? De onderdirecteur van zijn school had waarschijnlijk per ongeluk het blaadje waarop de kopij stond weggegooid. Martens groef in zijn geheugen op zoek naar de antwoorden die Johan Cruyff hem gaf. “Het werd een verkorte versie van het eerder ingeleverde artikel.”
Kan hij zich nog vragen herinneren die hij Cruyff stelde? Ja hoor! Hij vroeg aan de Amsterdamse voetbalgrootmeester of die interesse had in politiek. De Ajacied vertelde dat hij Luns (toenmalig minister van Buitenlandse Zaken) een geinige mens vond. Toen kwam er nog een interessante vraag namelijk: wist Cruyff of hij bij Ajax bleef voetballen? “Cruyff zei dat hij dat nog niet wist.”

De toen 17-jarige Aike vroeg Cruyff ook om een handtekening. Het was nog niet de tijd van de selfies. Hij wilde zijn broer Toon, die supporter van Ajax is en bij HVV voetbalde, daarmee een plezier doen. Cruyff ging op dit verzoek in en zette die op een stuk papier waarop een artikel stond over milieuverontreiniging. “Het was in lelijk onleesbaar handschrift. Je kon bijna niet zien dat het de handtekening van Cruyff is.” Dat milieuverontreiniging-artikel heeft ie nog steeds. Sterker nog, die heeft ie ingelijst. Het stukske met de signatuur van Cruyff had hij er destijds echter afgescheurd en aan zijn broer Toon gegeven. Martens vroeg jaren later aan zijn broer of hij het kistje nog heeft waarin dat papiertje met handtekening zit. Helaas is het kistje tot op de dag van vandaag spoorloos en de handtekening dus ook.

Willy van der Kuijlen, toenmalig international en oud-speler van HVV Helmond, staat gebroederlijk met Cruyff op de carnavalsfoto. Aike kent hem al van kinds af aan. “Een fijne, authentieke man.”  Ze zaten op dezelfde lagere school namelijk de Gerardusschool. Ook speelde hij keeper bij de partijtjes met Van der Kuijlen op het Sassenplein. “Willy schoot zo hard, dat mijn billen rood waren en mijn vingertoppen geschroeid.” De 72-jarige gelooft niet dat ‘Skiete Willy’ na de rel in 1975 voor de thuiswedstrijd tegen Polen een hekel aan Johan Cruyff gekregen heeft. Willy van der Kuijlen heeft ook wel eens door laten schemeren dat dit niet het geval is. Sterker nog, Cruyff en Van der Kuijlen voetbalden later nog verscheidene wedstrijden samen in het Nederlands Elftal. Zo stond dat duo bij de WK-kwalificatiewedstrijden tegen België en Noord-Ierland in 1977 in het veld om Argentinië te bereiken.

Willy van der Kuijlen stierf in 2021, Cruyff in 2016. De Amsterdammer was tijdens het interview in 1968 nou niet bepaald de man van de later zo bekend geworden typische Cruijffiaanse-uitdrukkingen. Dus ook geen zijn ‘elk voordeel heb z’n nadeel’.
Aike Martens sluit af met een vleugje humor. “Ik maak er maar van: elk voorjaar heb z’n najaar.”

John van Lierop maakte de bijgaande foto’s.

In de reacties hieronder staan updates.