2reacties

Van der Zanden: Vrijwilliger 2.0

Column Nathalie van der Zanden SP HelmondWie kent ze niet, de VRIJWILLIGER? Ongetwijfeld kennen we allemaal in onze familie- of vriendenkring wel een of meerdere mensen die vrijwilligerswerk doen. Kenmerken van deze vrijwilligers: betrokken bijna gepassioneerd, geïnteresseerd, altijd aanwezig, voor dag en dauw klaar voor de ‘zaak’, kortom…bijna professioneel bezig.

Sinds jaar en dag heeft onze maatschappij veel voordelen gehad van deze grote groep mensen. Waar even wat extra’s moest worden geleverd, net dat beetje meer om iets te maken tot wat het moest zijn, konden organisaties, instellingen en verenigingen terugvallen op vrijwilligers. Kortom een garantie voor gemeenschapszin en, eerlijk is eerlijk, vaak en in veel gevallen een uitkomst voor de opdrachtgever.

De laatste tijd bereiken mij signalen waaruit ik niets anders kan afleiden dan dat het steeds moeilijker wordt vrijwilligers te vinden. Ik zie activiteiten en taken die in het verleden zonder onderbreking werden uitgevoerd door vrijwilligers, vaker afgelast worden en soms zelf helemaal niet meer plaatsvinden.

Een slechte ontwikkeling. Zeker omdat veel vrijwilligerswerkzaamheden traditioneel plaatsvinden binnen het maatschappelijke en culturele vlak. Taken van onze overheid die tegelijkertijd onevenredig hard worden getroffen door de golf van bezuinigingen die op dit moment over ons heen komt.

Diezelfde overheid heeft dit heel goed in de gaten en realiseert zich drommels goed wat dit voor veel initiatieven kan betekenen. Immers, bedoeld of onbedoeld, hebben veel vrijwilligerswerkzaamheden de afgelopen jaren de plaats ingenomen van reguliere arbeidsplaatsen. Afname van vrijwilligers vormt voor een aantal van die instellingen en organisaties een reële dreiging voor het voortbestaan van die activiteiten.

Omdat onze overheid zich dit terdege beseft probeert ze te anticiperen op de tekorten die links en rechts ontstaan. En, zoals zo vaak wanneer alleen de financiële aspecten overheersen en het daadwerkelijke doel niet meer lijkt te tellen, dreigt ze daarin door te slaan.

Onze overheid probeert op creatieve manieren groepen mensen uit onze samenleving verplicht vrijwilligerswerk te laten doen. Een nieuw fenomeen doet in toenemende mate zijn intrede: de vrijwilliger met het ‘rugzakje’.
Daarbij lijkt onze samenleving zo snel te veranderen dat er op termijn nauwelijks nog tijd over lijkt te zijn voor vrijwilligerswerk. Wat als we straks meerdere baantjes nodig hebben om rond te komen? Heb je dan nog tijd over?

Steeds minder lijken de oorspronkelijke eigenschappen van de vrijwilliger van betekenis te zijn en lijkt enkel het resultaat, de invulling van de vrijwilligersvacature te tellen. De snelheid waarmee de ‘nieuwe vrijwilliger’ zijn intrede doet lijkt ook geen pas te houden met de noodzakelijke aanpassingen in wet en regelgeving. We zijn bezig met het scheppen van meerdere categorieën van vrijwilligers en van gelijkschakeling is nog geen sprake.

Maar bovenal, passie en betrokkenheid laten zich niet verplichten!

Nathalie van der Zanden
Raadslid
SP