32reacties

‘Troelstra hoort niet in Helmond’

Helmond

Als historicus in opleiding erger ik me wel eens aan zaken waar anderen zich niet zo druk over maken. Mensen met een fout verleden, die geëerd worden met een plein, een straat of een standbeeld bijvoorbeeld. Laatst was er in Hoorn nog een voorbeeld van: Een standbeeld van Jan Pieterszoon Coen, geboren in Hoorn, die de Nederlandse positie in Azië in de Gouden Eeuw flink heeft versterkt op een manier waar we nu niet zo trots meer op zijn. Hij is daarmee verantwoordelijk voor vele doden, iets waar zelfs een aanzienlijk deel van zijn tijdgenoten afkeurend over was. In Helmond hebben we ook zo’n voorbeeld: de Troelstrastraat. Deze straat is gelegen in dezelfde buurt als de Dr. Dreeslaan en de Thorbeckestraat, vernoemd naar twee achtenswaardige staatsmannen. Verder prijken er in die omgeving vooral namen van ministers en premiers met een grote staat van dienst.

Troelstrastraat Helmond De Troelstrastraat is hier een vreemde eend in de bijt. Troelstra is op politiek-bestuurlijk gebied nooit verder gekomen dan het lijsttrekkerschap en fractievoorzitterschap van de SDAP maar dat is niet zijn bekendste wapenfeit. Hij was vooral de man achter de Vergissing van Troelstra, een mislukte revolutie in ’t anders zo kalme Nederland. Troelstra merkte eind 1918 dat er onrust was in het Nederlandse leger en probeerde daar gebruik van te maken. Via diverse acties in een korte periode probeerde hij een revolutie te ontketenen in Nederland en zo zijn idealen te verwezenlijken via een staatsgreep in plaats van de democratische weg.

Gelukkig mislukte de revolutie van Troelstra en bleef de democratie in Nederland in stand. De SDAP had eerder de kans gehad om deel te nemen aan een regeringscoalitie maar dat zagen ze op dat moment niet zitten. De Kamerleden van andere partijen reageerden dan ook woedend op Troelstra’s staatsgreeppoging en de SDAP werd na de poging ruim twintig jaar niet meer gevraagd bij formaties ook al was het grootste deel van de SDAP-leiding toentertijd tegen het optreden van Troelstra. Zijn idealen mogen dan misschien nobel zijn geweest, hij had ze ook op democratische wijze kunnen proberen te verwezenlijken.

Ik vind dat iemand wiens enige noemenswaardige prestatie een poging tot het omverwerpen van de democratie is, geen straat verdient. Ik pleit er dan ook voor die eer te geven aan iemand die het wél verdient. De in Helmond geboren Hans Gruijters (medeoprichter D66, 3 jaar minister van VROM) bijvoorbeeld!

Jasper de Groot