1reactie

Helmond technisch bij

In deze tijden van streaming, nee screaming media, Netflix, Twitter en Instagram is het welhaast onvoorstelbaar dat een organisatie mensen op de been krijgt voor een lezing over pakweg De vervaardiging van kunstijs of een filmavond met vertoning van een rolprent over atoomsplitsing onder de pakkende titel Alchemie.

Maar in de jaren vijftig lag dat wel even anders. Excursies naar de opbloeiende industriebedrijven of een nijverheidstentoonstelling waren naast de genoemde lezingen en film- en demonstratieavonden een welkom uitje voor de leergierigen die in de wederopbouwtijd industrie en techniek een warm hart toedroegen. De belangstelling voor techniek hield in het algemeen in Nederland niet over, wat vaak geweten wordt aan onze gerichtheid op handel. Maar in technische kringen probeerde men naast vakgenoten ook een meer algemeen publiek warm te krijgen voor de wondere wereld van techniek en vooruitgang.

Ook hier
Zo was er sinds de jaren dertig een organisatie onder de naam Techniek en Ambacht actief met in het zuiden afdelingen in Maastricht en in Venlo. De laatste afdeling organiseerde onder meer in 1934 de TENTA, een technische tentoonstelling om het publiek te laten zien hoever men het in de moderne techniek heeft gebracht. Deze presentatie van de meest recente uitvindingen en verbeteringen zou bij de buitenwacht belangstelling moeten opwekken voor zaken waarvoor eerder weinig of geen interesse was. Afijn het lichtend voorbeeld redelijk nabij en in 1936 poogde men, vergeefs, ook in Helmond een afdeling op te richten. In 1949 probeerde een aantal technici in het Helmondse – onder wie de heer Denessen, leraar aan de ambachtsschool én lid van de Venlose afdeling – het wederom. Op 3 oktober was er een gratis toegankelijke oprichtingsvergadering in zaal Flora ofwel Drouen (op de hoek van de Steenweg en Kromme Steenweg) waar de voorzitter van de Venlose organisatie de hoofdspreker was. De oprichters, afkomstig uit industrie en onderwijs, vonden vakontwikkeling voor een industriestad als Helmond van groot belang. Doelgroep: oud-leerlingen van nijverheidsscholen als de MTS. De avond was een groot succes, ruim 200 oud-leerlingen waren aanwezig, het bestuur kon aan de slag. Het lijkt er verder op dat alleen mannen lid waren.

Convocatiekaartjes voor een van de eerste lezingen

Van aardolie tot Congo
Nog in hetzelfde jaar volgde de eerste van een hele reeks avonden die veelal gevuld werden door materiaal en medewerkers vanuit het bedrijfsleven. Enkele voorbeelden van de inhoud van de technische (film)avonden : de machinehandel Van Rietschoten & Houwens met o.a. Machine knives in Industry en de Caltex Petroleum Mij. met een lezing over De winning en verwerking van aardolie. Maar er kwamen ook meer algemene onderwerpen als Italië als kunstland en Met de camera door de binnenlanden van Belgisch Congo aan bod. En er volgden al gauw excursies. Daarbij werd de regio niet overgeslagen. Een van de eerste uitstapjes was per fiets naar het in aanbouw zijnde sanatorium St Jozefsheil te Bakel, een excursie die in korte tijd een paar keer herhaald werd. Zo kort na de oorlog was zelfs Duitsland geen no-go gebied, de Mannesmann Röhrenwerken in Düsseldorf werden al in 1952 aangedaan. Het nabije Duitsland werd vaker aangedaan, zo volgde onder meer een Eifeltocht.

Het bestuur van Techniek en Ambacht Helmond bijeen op 11 oktober 1952. Zittend vlnr: J. Denessen, B. Blankwater en M. van Dijk; staand vlnr: J. van Moorsel, A. vd Heuvel, J. Vermeulen, H. Bogaarts, C. vd Aker en J. van Vijfeijken. Foto genomen tgv afscheid van Denessen, die vertrok naar Cuba.

Bloei en verval
Techniek en Ambacht ontpopte zich mede tot een gezelligheidsvereniging met onder meer een jaarlijkse feestavond met cabaret en ander variété en na afloop bal. Er kwam zelfs een kerst- en nieuwjaarsbal en in 1959 showde bijvoorbeeld het Helmondse confectieatelier de NV Milo (op de splitsing van de Houtsestraat en Geldropseweg, op de huidige locatie van kantoor Compaen) haar collectie aan de dames van de leden. In 1953 telde de vereniging al 230 leden. Het Helmondse aandeel in de programmering was beperkt, maar zeker niet afwezig, van een spreekbeurt door de heer Knaap, een leraar van de ambachtsschool, tot amusement door Addy Kleijngeld en de telepaat Herini. Verder werden vrijwel alle grotere Helmondse bedrijven aangedaan. Het tienjarig bestaan, in 1959, kon nog met circa 200 leden gevierd worden, maar al gauw trad er teruggang in, qua ledental, opkomst en activiteiten. Een belangrijke boosdoener: de TV. Vermoedelijk vond in 1963 de laatste feestavond plaats met, misschien een teken aan de wand, voor de pauze de eenakter Het archief.

Vrouwen waren ook welkom bij de excursies zoals hier naar Maschinenfabrik Franz Müller te Mönchen-Gladbach. Mogelijk waren ze ook welkom bij de lezingen over V-snaren, perslucht of slijptechniek maar of ze daar vertegenwoordigd waren lijkt twijfelachtig.

Oud-stadshistoricus Giel van Hooff