Tot op dit moment verstrekte het in Helmond gevestigde HomeComputerMuseum al meer dan 400 computers (desktop en vooral laptops) aan in Nederland verblijvende Oekraïense vluchtelingen. Bart van den Akker, de directeur en oprichter van het museum op de hoek van de Noord Koninginnewal en de Kluisstraat, verwacht dat aantal in de laatste maanden van dit jaar zelfs te kunnen verdubbelen .

Al enkele weken na het uitbreken van de oorlog werd begonnen met het opzetten van deze weggeefactie. Via de eigen LinkedIn-pagina werden bedrijven en particulieren in maart opgeroepen hun afgeschreven laptops hiervoor te doneren. Dat zorgde voor veel respons. De grootste donatie kwam van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Die stelde honderden 4 tot 6 jaar oude Chromebooks ter beschikking. Daarop legden studenten examens af, maar voor dat gebruik zijn die laptops echter inmiddels alweer verouderd.
In totaal besteedden ruim 30 vrijwilligers in de gespecialiseerde werkplaats van het museum veel van hun uren om de gedoneerde computers te inspecteren, op te schonen en voor hergebruik in te richten. Zij maakten ze weer bruikbaar én veilig voor onder meer school. thuiswerken en de sociale contacten met familie en vrienden in Oekraïne.
Daarna gingen de opgeknapte laptops (allemaal voorzien van nieuwe batterijen) naar de doelgroep. Er werd een basisuitleg gegeven voor het gebruik en de vluchtelingen werden gecontroleerd of ze daadwerkelijk uit Oekraïne kwamen. Vanuit het hele land waaronder uiteraard Helmond komen er soms wel 40 op 1 dag naar op de ophaaldagen van het HomeComputerMuseum. De eerste 250 stuks gingen gratis de deur uit. Daarna werd besloten om de 40 euro aan onkosten in rekening te brengen.

Het oplappen van oudere laptops doet het museum overigens niet alleen voor Oekraïense vluchtelingen. Kinderen uit arme gezinnen in de regio krijgen er via Stichting Leergeld. Net als werkzoekenden die via het UWV een cursus volgen voor nieuw werk.

Waarom deze weggeefactie? In maart zijn er meerdere initiatieven door Helmonders en Helmondse ondernemers geweest die, zo vertelt Bart, via bijvoorbeeld giro 555 een bijdrage leverde voor deze vluchtelingen. “Wij kunnen door gebrek aan subsidie van gemeente geen financiële bijdrage doen of de opbrengst van toegangskaartjes doneren. Er is daarom vooral gekeken naar wat wél mogelijk was. En dit leek ons passende hulp.” 
Hoe lang het HomeComputerMuseum dit nog kan volhouden is onduidelijk. Bart: “Als grootste interactieve computermuseum ter wereld zijn onze lasten in de afgelopen periode enorm gestegen (en gaan nog harder stijgen). De stijgende bezoekersaantallen leveren helaas te weinig op om dit te compenseren. We draaien rode cijfers.”
Opgeven is voor hem geen optie. “Het HomeComputerMuseum en haar vrijwilligers blijven doorgaan tot het echt niet anders meer kan; voor Oekraïne, voor het aanwezige erfgoed en voor de mensen met de afstand tot de arbeidsmarkt.”

Het Home­Computer­Museum is in feite een interactieve tijdreis door de geschiedenis van de (thuis)computer en aanverwante apparaten. Dat gebeurt in kamers in de stijl van de desbetreffende jaren. Komende zondag opent het museum de grootste PC-games tentoonstelling te wereld.
Door autisme hebben veel van hun vrijwilligers een afstand tot de arbeidsmarkt. Via het HomeComputerMuseum kunnen zij weer re-integreren in de maatschappij. Deze non-profit organisatie wil namelijk dat mensen persoonlijk en sociaal kunnen groeien en geeft ze nieuwe mogelijkheden om zelfstandiger door het leven te kunnen. Dat laatste was 1 van de redenen waarom ze de Brabantse Erfgoedprijs 2019 wonnen. Een dik jaar later werd de tweejaarlijkse Carat Cultuurprijs in de wacht gesleept.

Harrie Fotografie maakte 3 van de 4 bijgaande foto’s.