Van der Pijl: Verkiezingsuitslag
Wie een tiental jaar geleden had gezegd dat de VVD in Nederland de grootste partij zou worden zou meewarig aangekeken zijn. Wie zou hebben gezegd dat de VVD in Brabant de grootste partij zou worden zou niet goed snik worden verklaard. Wie zou hebben verklaard dat de VVD in Helmond, de voormalige industriestad met laaggeschoolde arbeiders, de grootste partij zou worden zou wellicht naar een kliniek voor psychiatrisch patiënten worden gebracht. Toch bleek het waarheid na de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Bewondering, verbazing, ongeloof en verslagenheid strijden om de hoofdgedachte in menig hoofd van niet-VVD-stemmers en leden van andere partijen.
In de turbulente (media)strijd om het premierschap, het torentje, en het worden van de grootste partij is ook de PvdA veel groter geworden dan de peilingen een paar maanden geleden deden geloven. De strijd om de grootste te worden ging duidelijk ten koste van de linker en de rechterflank van het Nederlandse politieke spectrum. SP en PVV leverden veel in ten opzichte van bestaande en in peilingen gemeten Kamerzetels. Voor Erik de Vries vind ik dat oprecht jammer.
De krantenkoppen schreeuwden dat de kiezer had gekozen voor het midden. Maar is dat zo? De traditionele middenpartij CDA verloor fors, de redelijk alternatieve middenpartij D66 won slechts licht (t.o.v. eerdere peilingen). De grote winst van VVD en PvdA laat zich gemakkelijk verklaren als de wens van veel kiezers om ofwel rechts, ofwel links aan de macht te willen. Rechts vestigde de hoop op Rutte, links vestigde de hoop op Samsom.
De formatiepoging van VVD en PvdA is een logische. Zij zijn de partijen die veel extra steun van kiezers kregen, samen hebben ze een meerderheid in de Tweede Kamer, andere combinaties van partijen tot vorming van een kabinet lijken schier onmogelijk.
Maar het is ook een zeer onlogische gezien de eerder genoemde strategische stemmen voor links danwel rechts. Ook programmatisch liggen de verschillen voor het oprapen. Anders dan voor de vorming van het paarse kabinet in 1994, toen VVD en PvdA met D66 samen al lang tevoren gesprekken hielden over wat hen bond en wat ze gezamenlijk zouden kunnen bereiken, zijn de tegenstellingen in de afgelopen verkiezingscampagne aangescherpt.
Toch zijn de voormannen van de VVD en de PvdA (ja, helaas voornamelijk mannen…) met goede moed en vol ijver begonnen aan een poging een kabinet te gaan vormen dat de twee stromingen in Nederland zal moeten verbinden. Ook zij, of misschien wel juist zij, lijken ervan overtuigd dat een moedig samensmeden van VVD en PvdA in één kabinet recht zal doen aan zowel de kiezers links als rechts.
Want dat is wat er zal moeten gebeuren. De brug tussen links en rechts zal moeten worden geslagen.
Als een bijna even groot deel van de Nederlanders vindt dat het op de ene manier moet als het deel van de Nederlanders die vindt dat het op de andere manier moet dan zijn er drie dingen mogelijkheden: rechts krijgt het voor het zeggen en zijn zin, links krijgt het voor het zeggen en zijn zin of ze rooien het samen en krijgen allebei deels hun zin.
Ik ben niet zo naïef te denken dat in één van deze drie scenario’s het gemopper en de ontevredenheid zullen uitblijven. Maar de reactie van mensen om me heen, van wat ik in kranten lees en op TV verneem is nu toch heel sterk: ze moeten het wel samen gaan doen! Dat geeft hoop. Veel mensen die inzien dat verschillen benoemt mogen worden maar ook overbrugt kunnen worden. Of in elk geval uitgeruild…
Nu moet men het ijzer smeden! De voortvarendheid waarmee het proces tot nu is gegaan stemt ook hoopvol. Een vlotte formatie zal het optimisme in het land weer doen oplaaien en dat zal onze economie en uiteindelijk het welzijn van ons allen ten goede komen.
Struikelblokken zullen er echter nog genoeg zijn. Politieke moed zal nog vaak nodig blijken.
Ik hoop dat “wij” binnenkort weer een vele malen grotere rol zal spelen in het politieke taalgebruik dan “zij”. Het gloort…..
Mirjam van der Pijl
Raadslid
7 reacties:
Mirjam
Heb het idee dat je de loper al aan het uitrollen bent voor de samenwerking tussen PvdA en VVD in een nieuw College (2014 of zoveel eerder) en dat je via deze column de maidenspeech van de PvdA bij deze gebeurtenis al maar vast wereldkundig maakt.
Het kan niet anders, de wil van de kiezer, verantwoordelijkheid nemen, doorpakken, moed tonen, compromissen moeten sluiten, ziedaar het politiek correcte vocabulaire van de politicus, van de partij die weet dat de Rode Veren omwille van het pluche weer voor enige tijd kunnen worden opgeborgen.
Erg verstandig om op grond van landelijke ontwikkelingen ook in Helmond nu al politiek te gaan voorsorteren en de deur naar linkse samenwerking dicht te slaan, in ieder geval er nauwelijks aandacht aan te besteden lijkt het niet.
Want niet alleen het Wij en Zij zal met elkaar verbonden moeten worden (Wilders), maar in een links-liberale constructie vooral het Wij en het Ik.
Dat laatste zal grote groepen mensen aanzienlijk meer pijn doen en de flanken, die in Helmond nog springlevend zijn, meer dan ooit in de kaart spelen. Zeker als de maatregelen van Rutte/Samsom zo meteen duidelijk voelbaar worden moet betwijfeld worden of je als partij met hooguit 2 of 3 zetels nog wel iets voor Helmond kunt betekenen.
Ondanks dat het politiek correcte antwoord hierop ongetwijfeld zal luiden dat dit dan de prijs is van de van de moed, van de verantwoordelijkheid of zoiets die een partij als de PvdA altijd al aan de dag heeft gelegd, lijkt me 4 jaar oppositie geen al te prettig vooruitzicht.
Voor de Helmondse PvdA valt daarom te hopen dat deze column niet de blauwdruk vormt van een ideologisch herbronningsproces binnen de partij als geheel, maar slechts van enkelingen die zich aan het warmlopen zijn voor een plaats op het pluche.
De keuze, ook in Helmond, voor de VVD is niet zo verwonderlijk. Een politicus die kiezers in het vooruitzicht stelt dat aan de hypotheekrenteaftrek niet of zo min mogelijk zal worden gemorreld is bijna automatisch koopman. Rutte dus.
Tijdens de informatie moet de PvdA zich genereus opstellen in die zaak richting VVD en intussen de PvdA-doelstellingen maximaal en optimaal realiseren.
Rutte weet dat Samson ook een centrum-linkse coalitie kan proberen te bewerkstelligen. Rutte heeft uitsluitend de PvdA als optie.
Overigens spelen de landelijke verkiezingen nauwelijks een rol bij plaatselijke politiek.
‘Want dat is wat er zal moeten gebeuren. De brug tussen links en rechts zal moeten worden geslagen’ schrijft mw. van der Pijl.
Had de kiezer er dan niet beter aangedaan op een echte middenpartij te stemmen die juist de tegenstellingen tussen links en rechts weet te overbruggen ? Een partij die heeft laten zien in het lente-akkoord om ons land weer vlot te trekken !
Ik les het zo vaak en overal de laatste weken. Had de kiezer niet beter dit of dat kunnen doen. Politici, of zij die denken dat te zijn, zouden geloofwaardiger worden als zij de kiezer eens serieus zouden nemen. Wat heeft anders de gang naar de stembus nog voor zin. Dames en heren politici, laat wijsheid voor eigenbelang gaan.
Politici hebben enkel vlak voor de verkiezingen een boodschap aan de burgers. Zo gauw de stembussen gesloten zijn gaan ze weer de ivoren torens in, ver weg van de werkelijkheid van alledag. Protesteren mag je dan vier jaar later als ze het tenminste zolang vol houden. Mosterd na de maaltijd en zinloos protest achteraf als het allemaal niets meer uitmaakt. Maar onder de burgerij rommelt het steeds meer en ik vrees wat er gebeurt als de geest uit de fles raakt. Kijk maar in het eens zo vredige Europa, staan we niet aan het begin van een nieuwe revolutie? Burgers zijn het zat dat ze dingen door de strot geduwd krijgen die ze niet wilden! Bovendien kunnen we , als onverhoopt de pleuris uitbreekt in Europa ons niet eens meer verdedigen, moeten we weer dingen uit het museum gaan halen en aan anderen vragen om ons te verdedigen net als de vorige keer. Laten we hopen dat politici die bedreiging onderkennen en zich bezinnen!
@John, heb je onlangs wel of niet gebruik gemaakt van je democratisch recht om te stemmen?
@ Egbert
Heb je mijn column echt goed gelezen Egbert?
Dan moet je toch concluderen dat ik wel hoop op een vlotte kabinetsformatie heb waarbij verschillen overbrugt kunnen worden maar daar nog lang niet zeker van ben. Hoe je op grond van deze column kunt denken dat het te maken heeft met de lokale politiek en met name de vorming van een nieuw college is mij een raadsel!
Of het moet een wens of angstbeeld zijn die in jouw gedachten speelt….
Je suggesties over een plaats op het pluche die ik zou ambiëren vind ik haast beledigend! In de politiek valt dat onder framen en spinnen. Trucks die op korte termijn werken maar op den duur worden doorgeprikt en in het nadeel van de framer of spinner gaan werken.
Mirjam